ભારત એક એવો દેશ છે જ્યાં તમામ ધર્મના લોકો રહે છે. દરેક મનોકામના, દરેક મનોકામના કે દરેક મનોકામના પૂર્ણ કરવા લોકો મંદિર, મસ્જિદ, ગુરુદ્વારા કે દરગાહ જાય છે. પરંતુ કેટલીક એવી જગ્યાઓ છે જ્યાં દરેક ધર્મના લોકો જઈને પ્રાર્થના કરે છે. કહેવાય છે કે જે જાય છે તે ખાલી હાથે પાછો નથી આવતો. લોકોને તેમનામાં એટલી બધી શ્રદ્ધા છે કે તેઓ અહીં વારંવાર માથું નમાવવા આવે છે. આ પવિત્ર સ્થળોમાં હાજી અલીની દરગાહ આવે છે, જેના વિશે ઘણી માન્યતાઓ છે.
આ દરગાહ આસ્થા અને આસ્થાનું કેન્દ્ર છે. આ દરગાહ તેની વાસ્તુકલા માટે પણ જાણીતી છે. આ દરગાહ વિશે એવું કહેવાય છે કે આ દરગાહ ક્યારેય ડૂબતી નથી, જેનો ઈતિહાસ પણ ખૂબ જ રસપ્રદ રહ્યો છે. મહારાષ્ટ્રના મુંબઈ શહેરમાં બાબા હાજી અલી શાહ બુખારીની દરગાહ આવેલી છે, જે હવે દુનિયાભરના ભક્તોની આસ્થાનું કેન્દ્ર બની ગઈ છે. આ દરગાહનો ઈતિહાસ ખૂબ જ રસપ્રદ રહ્યો છે, જેની સ્થાપના ઈ.સ. 1431માં થઈ હતી. જો કે, ઘણી જગ્યાએ એવો ઉલ્લેખ કરવામાં આવ્યો છે કે આ દરગાહ 1631 ઈ.સ.માં બનાવવામાં આવી હતી.
તે હાજી ઉસ્માન રંજીકર દ્વારા બનાવવામાં આવ્યું હતું. એવું કહેવાય છે કે તીર્થયાત્રીઓને મક્કા લઈ જનાર જહાજનો માલિક ઉસ્માન રંજીકર હતો. આ દરગાહ એકદમ વિશાળ છે, જેનું માળખું 500 યાર્ડમાં ફેલાયેલું છે. આ 500 યાર્ડની બંને બાજુએ સમુદ્ર સાથે ચાલવું એ અહીંની મુલાકાતનું મુખ્ય આકર્ષણ છે. આ દરગાહનું સ્થાપત્ય ઈસ્લામિક ઈન્ડો શૈલીમાં બનાવવામાં આવ્યું છે. આ દરગાહ 4500 મીટરમાં ફેલાયેલી છે, આ સફેદ મસ્જિદમાં 85 ફૂટ ઉંચો ટાવર મુખ્ય સ્થાપત્ય આકર્ષણ છે.
મસ્જિદની અંદરની દરગાહ ઝરીદાર લાલ અને લીલા ચાદરથી ઢંકાયેલી છે. તે એક સૂક્ષ્મ ચાંદીના ફ્રેમ દ્વારા આધારભૂત છે.જ્યારે, આ દરગાહના દરેક સ્તંભ પર અલ્લાહનું નામ લખેલું છે. ખારા દરિયાઈ પવનોને કારણે મસ્જિદની મોટાભાગની રચના ખસી ગઈ છે, નહીંતર આ દરગાહ ખૂબ જ સુંદર છે. આ દરગાહને ચમત્કારિક દરગાહ કહેવામાં આવે છે. કહેવાય છે કે આ દરગાહ સમુદ્ર પર બનેલી છે એટલે સ્વાભાવિક છે કે જ્યારે દરિયાનું પાણી ઉપર આવે ત્યારે આખી દરગાહ ડૂબી જાય.
પરંતુ આશ્ચર્યની વાત એ છે કે દરગાહની અંદર બિલકુલ પાણી નથી. કહેવાય છે કે દરિયાની વચ્ચે આવ્યા પછી પણ મોજા દરગાહમાં જતા શરમાતા હોય છે. હાજી અલી ટ્રસ્ટની સ્થાપના 1916માં કુટ્ટી મેનન સમુદાયના સભ્યો દ્વારા કરવામાં આવી હતી. આ ટ્રસ્ટ માત્ર દરગાહની જાળવણીનું કામ કરે છે અને દરગાહને સુંદર બનાવવાનું કામ પૈસાનું રોકાણ કરીને કરવામાં આવે છે. જો કે અહીં દરરોજ હજારો લોકો જાય છે, પરંતુ ખાસ કરીને શુક્રવારે લોકો દરગાહની મુલાકાતે આવે છે.
