ભારતની નદીઓ ઘર-ઘર પાણી પહોંચાડવામાં મદદ કરે છે. જ્યારે તમે નદીની કલ્પના કરો છો ત્યારે તમારી આંખો સામે શું આવે છે? વૃક્ષો, પાણી, લીલોતરી અને રેતી. પરંતુ જો તમને ખબર પડે કે ભારતમાં એક એવી નદી છે જેમાં સોનું વહે છે. વાસ્તવમાં ઝારખંડની સ્વર્ણરેખા નદીને ગોલ્ડન રિવર તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. આવો જાણીએ કેમ અને તેની પાછળનું રહસ્ય.
ભારતના ઝારખંડ રાજ્યમાં વહેતી સ્વર્ણરેખા નદી કોઈ રહસ્યથી ઓછી નથી. આ નદી પર વિવિધ સંશોધનો પણ થયા છે. આ નદી રાંચીથી 16 કિલોમીટર દૂર છોટા નાગપુરના ઉચ્ચપ્રદેશમાં ઉદ્દભવે છે અને બંગાળની ખાડીમાં જોડાય છે. આ નદીની લંબાઈ 474 કિમી છે. કહેવાય છે કે આ નદીની રેતીને ગાળીને લોકો સોનું મેળવે છે.
આ જ કારણ છે કે આ નદી ઘણા લોકો માટે આજીવિકાનું સાધન પણ છે. સુવર્ણરેખા નદી એક રહસ્ય છે, જે આજ સુધી વણઉકેલાયેલી છે. કેટલાક ભૂસ્તરશાસ્ત્રીઓ કહે છે કે નદીમાં સોનું નથી પણ ખડકો સાથે આવતી વસ્તુઓ છે, જેને લોકો સોનું માને છે. અત્યાર સુધી આ નદી સંબંધિત કોઈ પુરાવા સામે આવ્યા નથી. સ્વર્ણરેખા નદી એ સૌથી લાંબી પૂર્વમાં વહેતી આંતરરાજ્ય નદીઓમાંની એક છે.
સ્વર્ણરેખા નદીની મુખ્ય ઉપનદીઓમાં ખારકાઈ, રોરો, કાંચી, હરમુ નદી, ડમરા, કરરુ, ચિંગુરુ, કરકરી, ગુરમા, ગારા, સિંગડુબા, કોડિયા, દુલુંગા અને ખજોરી છે. ભારતની મુખ્ય નદીઓમાં ગંગા, યમુના, સિંધુ, ગોમતી, મહાનદી, નર્મદા, જેલમ, કૃષ્ણા, કાવેરી, ગોદાવરી, સરયૂ અને બ્રહ્મપુત્રાનો સમાવેશ થાય છે. ઘણી ઉપનદીઓ પણ આ નદીઓમાંથી નીકળે છે.
