સાવન પવિત્ર મહિનો છે. આ મહિના દરમિયાન ભગવાન શિવની પૂજા કરવામાં આવે છે. હરિયાળી તીજ અને નાગપંચમી શ્રાવણ મહિનાની મધ્યમાં ઉજવવામાં આવે છે. આ બંને તહેવારો ભગવાન શિવ, માતા પાર્વતી અને તેમની સાથે જોડાયેલા નાગરાજની પૂજા સાથે જોડાયેલા છે. આ વર્ષે હરિયાળી તીજ 19મી ઓગસ્ટે અને નાગપંચમી 21મી ઓગસ્ટ 2023ના રોજ ઉજવવામાં આવી રહી છે. નાગપંચમી પહેલાનો સપ્તાહાંત છે. આવી સ્થિતિમાં તમે નાગ પંચમી પર પરિવાર સાથે પ્રવાસ પર જઈ શકો છો.
નાગ પંચમીનો તહેવાર નાગ દેવતા સાથે જોડાયેલો છે. ભગવાન શિવ હંમેશા તેમના ગળામાં સાપની માળા પહેરે છે. તે જ સમયે ભગવાન વિષ્ણુ પણ શેષનાગ પર વિશ્રામ કરે છે. આવી સ્થિતિમાં દેવતાઓમાં સર્પરાજનું વિશેષ સ્થાન છે. સાવન મહિનામાં નાગપંચમી એ શિવ મંદિરોની મુલાકાત લેવાનો શ્રેષ્ઠ સમય છે. ભારતમાં એવા અનેક શિવ મંદિરો છે, જ્યાં નાગ પંચમી પર વિશેષ પૂજા કરવામાં આવે છે. અહીં તમને દક્ષિણ ભારતના પ્રખ્યાત શિવ મંદિરો અને નાગ મંદિરો વિશે જણાવવામાં આવી રહ્યું છે.
મલ્લિકાર્જુન સ્વામી મંદિર
12 જ્યોતિર્લિંગોમાંનું એક મલ્લિકાર્જુન સ્વામી મંદિર છે, જે આંધ્રપ્રદેશના શ્રીશૈલમ ગામમાં કૃષ્ણા નદીની નજીક આવેલું છે. જો નાગપંચમીમાં આ મંદિરની મુલાકાત લેવાની યોજના છે, તો તમે હરિયાળી તીજના તહેવાર પર પણ અહીં આવી શકો છો, જે બે દિવસ પહેલા યોજાનાર છે. હરિયાળી તીજ એ ભગવાન શિવ અને માતા પાર્વતીની પૂજાનો તહેવાર છે. દેવી સતીની શક્તિપીઠમાંથી એક મલ્લિકાર્જુન સ્વામી મંદિર પાસે પણ છે.
રામનાથસ્વામી મંદિર
દક્ષિણ ભારતના સૌથી સુંદર અને પ્રાચીન શિવ મંદિરોમાંનું એક, રામનાથસ્વામી મંદિર તમિલનાડુના રામેશ્વરમ ટાપુ પર આવેલું છે. તે ભારતના ચાર ધામ તીર્થસ્થાનોમાંનું એક છે. દક્ષિણ ભારતના 12 જ્યોતિર્લિંગ મંદિરોમાંથી એક નાગપંચમીના અવસરે આ જ્યોતિર્લિંગની મુલાકાત ચોક્કસથી કરી શકાય છે.
મન્નારસાલા શર્પ મંદિર
શિવ મંદિરો ઉપરાંત દક્ષિણ ભારતમાં નાગરાજનું એક પ્રખ્યાત મંદિર પણ છે. કેરળના મન્નારસાલા નાગ મંદિરમાં નાગ દેવતાની હજારો મૂર્તિઓ છે. મંદિરનો ઈતિહાસ મહાભારત કાળથી સંબંધિત છે. આ મંદિરમાં કાલસર્પ દોષની વિશેષ પૂજા કરવામાં આવે છે.
