ભારતની રાજધાની દિલ્હી દરેકનું પ્રિય શહેર છે. દિલ્હીને હૃદયના શહેર તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. આ શહેર માત્ર રાજકારણનો ગઢ નથી, પરંતુ અહીંના પ્રવાસન સ્થળો પણ ખૂબ જ પ્રખ્યાત છે. પૌરાણિક કથાઓ અનુસાર, પહેલા દિલ્હી ઈન્દ્રપ્રસ્થ તરીકે જાણીતી હતી. એવું માનવામાં આવે છે કે પાંડવોએ દિલ્હી વસાવ્યું હતું. તમે લોકોના મોઢેથી દિલ્હીના ત્રણ નામ તો સાંભળ્યા જ હશે.
દિલ્હી, નવી દિલ્હી અને દિલ્હી-NCR. તમે ઘણા લોકોને એવું કહેતા પણ સાંભળ્યા હશે કે તેઓ દિલ્હી-NCRમાં રહે છે. આવી સ્થિતિમાં દિલ્હીની બહાર રહેતા લોકો મૂંઝવણમાં છે કે દિલ્હી અને એનસીઆરમાં શું તફાવત છે. તમને જણાવી દઈએ કે દિલ્હી વાસ્તવમાં એક શહેર નથી પરંતુ ઘણા શહેરોનો સમૂહ છે, તો ચાલો જાણીએ દિલ્હી વિશે કેટલીક રસપ્રદ વાતો.
ઈતિહાસકારો જણાવે છે કે 80 બીસીમાં ગૌતમ વંશના રાજા ધિલ્લુએ આ શહેર પર કબજો કર્યો હતો. ત્યારથી તેનું નામ ધિલ્લુ પડ્યું, જે ધીમે ધીમે દિલ્હી થઈ ગયું. જ્યારે કેટલાક અહેવાલો અનુસાર, દિલ્હીના નામ બદલવા પાછળ તોમર વંશના રાજા ધવનો હાથ હતો. તેણે આ વિસ્તારનું નામ ધેલી રાખ્યું હતું. સાંભળવામાં અજીબ લાગશે, પરંતુ તેઓએ આવું એટલા માટે કર્યું કારણ કે અહીંનો એક થાંભલો ઢીલો હતો.
આ શબ્દ પાછળથી દિલ્હી બન્યો. જૂની દિલ્હીનું નામ આવતાં જ ખિલજી, તુગલક, સૈયદ અને મુગલ જેવા રાજવંશોના નામ આવે છે. દિલ્હી ઘણી વખત નષ્ટ અને પુનઃનિર્માણ કરવામાં આવ્યું છે. ઈતિહાસ મુજબ મુઘલોના સમયમાં હુમાયુએ દિલ્હી પર વિજય મેળવ્યો હતો. આ પછી, દિલ્હી મુઘલોના હાથમાંથી છીનવાઈ ગયું. આ પછી, 17મી સદીમાં શાહજહાં દ્વારા તેનું પુનઃસ્થાપન કરવામાં આવ્યું અને દિલ્હી શાહજહાનાબાદ તરીકે ઓળખાવા લાગ્યું.
તમને ખબર નહીં હોય પણ શાહજહાનાબાદ એ જૂની દિલ્હી છે. દિલ્હી એનસીઆરને લઈને તમારા મનમાં ઘણા પ્રશ્નો ઉભા થયા હશે. NCR નું પૂર્ણ સ્વરૂપ રાષ્ટ્રીય રાજધાની ક્ષેત્ર છે. તેમાં હરિયાણા, ઉત્તર પ્રદેશ અને રાજસ્થાનના ઘણા જિલ્લાઓનો સમાવેશ થાય છે. જેમાં હરિયાણાના 14 જિલ્લા, ઉત્તર પ્રદેશના 8 જિલ્લા અને રાજસ્થાનના બે જિલ્લા અલવર અને ભરતપુરનો સમાવેશ થાય છે. હકીકતમાં, રાજધાનીમાં વસ્તી વધારાને ધ્યાનમાં રાખીને, આસપાસના વિસ્તારોને દિલ્હી જેવો જ દરજ્જો આપવામાં આવ્યો હતો અને તેને દિલ્હી-એનસીઆર કહેવામાં આવતું હતું. તેમાં નોઈડા, ગુરુગ્રામ અને ગાઝિયાબાદ સહિત કુલ 19 જિલ્લાઓનો સમાવેશ થાય છે.
હવે દિલ્હીને દિલ્હી NCR તરીકે ઓળખવામાં આવે છે. હવે અમે તમને નવી દિલ્હી વિશે જણાવીએ. નવી દિલ્હી દિલ્હીનો માત્ર એક નાનો ભાગ છે. તે 20મી સદીમાં અંગ્રેજો દ્વારા ડિઝાઇન કરવામાં આવ્યું હતું. બ્રિટિશ આર્કિટેક્ટ એડવિન લ્યુટિયન્સ અને સર હર્બર્ટ બેકરે અહીંની સુંદર અને પ્રખ્યાત ઈમારતોની ડિઝાઈન તૈયાર કરી હતી. ઘણા લોકો નવી દિલ્હીને નવી ઇમારતો સાથે સાંકળે છે, પરંતુ એવું નથી. તેના બદલે, નવી દિલ્હીને નવી રાજધાની બનાવવામાં આવી. રાષ્ટ્રપતિ ભવન, ઈન્ડિયા ગેટ, સંસદ ભવન, કનોટ પ્લેસ અને લોધી ગાર્ડન જેવા પ્રવાસન સ્થળો નવી દિલ્હી જિલ્લાનો ભાગ છે જ્યાં પ્રવાસીઓ સૌથી વધુ મુલાકાત લેવાનું પસંદ કરે છે.