E-Passports in India: વિદેશ પ્રવાસ કરનારાઓ માટે સારા સમાચાર છે. ભારત ટૂંક સમયમાં પાસપોર્ટ સેવા કાર્યક્રમનો બીજો તબક્કો શરૂ કરશે. જેમાં નવા અને અપગ્રેડેડ ઈ-પાસપોર્ટનો સમાવેશ થશે. ઈ-પાસપોર્ટ વિદેશ પ્રવાસને સરળ અને સરળ બનાવશે. ઓળખની ચોરી સામે પણ રક્ષણ પૂરું પાડશે. વિદેશ મંત્રી એસ જયશંકરે પાસપોર્ટ સેવા દિવસના અવસર પર આ જાહેરાત કરી હતી.
તેમણે કહ્યું કે અમે નવા અને અપગ્રેડેડ ઈ-પાસપોર્ટ સાથે પાસપોર્ટ સેવા પ્રોગ્રામ વર્ઝન 2.0 શરૂ કરીશું. નાગરિકો માટે ‘ઇઝ ઑફ લિવિંગ’ વધારવાના વડા પ્રધાનના વિઝનને અનુરૂપ, આ પહેલ ‘EASE’ની શરૂઆત કરશે. E: ડિજિટલ ઇકો-સિસ્ટમનો ઉપયોગ કરતા નાગરિકો માટે અપગ્રેડ કરેલ પાસપોર્ટ સેવાઓ. A: કૃત્રિમ બુદ્ધિ સંચાલિત સેવા. S: ચિપ-સક્ષમ ઈ-પાસપોર્ટનો ઉપયોગ કરીને સરળ વિદેશ યાત્રા. E: ઉન્નત ડેટા સુરક્ષા. ઈ-પાસપોર્ટ સામાન્ય ભૌતિક પાસપોર્ટની જેમ કામ કરશે.
તેમાં એક નાની ઈલેક્ટ્રોનિક ચિપ જડેલી હશે. આ ચિપમાં પાસપોર્ટ ધારકની જરૂરી વિગતો જેમ કે નામ, સરનામું અને અન્ય માહિતી સંગ્રહિત કરવામાં આવશે. ઈ-પાસપોર્ટ રેડિયો ફ્રીક્વન્સી આઈડેન્ટિફિકેશન (RFID) ચિપનો ઉપયોગ કરશે. તેના બેક કવર પર એન્ટેના હશે. આ સાથે, સત્તાવાર પ્રવાસીની વિગતો તરત જ ચકાસી શકાય છે. આનાથી નકલી પાસપોર્ટ ઘટાડી શકાશે અને ડેટા સાથે છેડછાડની શક્યતાઓ પણ ઘટી જશે.
ઈ-પાસપોર્ટના ફાયદા
ઈ-પાસપોર્ટ ધરાવતા મુસાફરોએ લાંબી લાઈનોમાં ઊભા રહેવું પડશે નહીં કારણ કે તે થોડી જ સેકન્ડોમાં સ્કેન થઈ શકે છે. તેમાં વ્યક્તિઓના બાયોમેટ્રિક રેકોર્ડ હોય છે. ઈ-પાસપોર્ટ છેતરપિંડી કરનારાઓને ડેટા ચોરી અને ડુપ્લિકેટ પાસપોર્ટ બનાવવાથી રોકશે. ચેડાંથી ચિપ પાસપોર્ટ વેરિફિકેશન નિષ્ફળ જશે. ઈ-પાસપોર્ટમાંથી કોઈ પણ વ્યક્તિ ડેટા ડિલીટ નહીં કરી શકે.
ઈ-પાસપોર્ટની વિશેષતાઓ
ઇ-પાસપોર્ટ અરજદારની ઉંમરના આધારે 5 કે 10 વર્ષ માટે માન્ય છે. પ્રવાસીની વસ્તી વિષયક માહિતી, પેસેન્જરની બાયોમેટ્રિક માહિતી, મુસાફરના હાથની તમામ 10 આંગળીઓના ફિંગરપ્રિન્ટ્સ, પેસેન્જર આઇરિસ સ્કેન, મુસાફરનો રંગીન ફોટો, મુસાફરની ડિજિટલ હસ્તાક્ષર
