ગણેશ ચતુર્થીનો તહેવાર સમગ્ર ભારતમાં ખૂબ જ ઉત્સાહ સાથે ઉજવવામાં આવે છે, પરંતુ મહારાષ્ટ્રમાં તેની ઉજવણી અલગ છે. ગણેશ ચતુર્થી મહારાષ્ટ્રનો મુખ્ય તહેવાર છે, જે ખૂબ જ ધામધૂમથી ઉજવવામાં આવે છે. બાપ્પાના સ્વાગત માટે ઘણા જાહેર પંડાલો ઉભા કરવામાં આવ્યા છે, જ્યાં ઢોલ વગાડી ગૌરી નંદનનું સ્વાગત કરવામાં આવે છે.
આ પંડાલોમાં લાલબાગચા રાજા સૌથી પ્રખ્યાત છે. ગણપતિના દર્શન કરવા લોકો દૂર-દૂરથી અહીં આવે છે, પરંતુ આટલા બધા પંડાલોમાં લાલબાગચા રાજા શા માટે સૌથી પ્રખ્યાત છે? ચાલો જાણીએ શું છે લાલબાગચા રાજાનો ઈતિહાસ અને આ વર્ષે ગણેશોત્સવના અવસર પર અહીં શું ખાસ થઈ રહ્યું છે.
શું છે લાલબાગચા રાજાનો ઈતિહાસ?
લાલબાગનો રાજા એટલે લાલબાગનો રાજા. તેની શરૂઆત પાછળ એક ખાસ વાર્તા છે. ત્યાંના કાપડ કામદારોને 1930ના દાયકામાં ઔદ્યોગિકીકરણ દરમિયાન ભારે નુકસાન વેઠવું પડ્યું હતું, જ્યારે તેઓએ ગણપતિનું શરણ લીધું હતું. બાદમાં તેને જમીનનો ટુકડો આપવામાં આવ્યો હતો. લોકો તેને બાપ્પાના આશીર્વાદ તરીકે માનતા હતા અને ત્યારથી તેઓએ તે જમીનનો એક ભાગ ગણપતિ પૂજા માટે અર્પણ કર્યો હતો.
કાંબલી પરિવારે લાલબાગચા રાજાની પ્રતિમા બનાવવાની જવાબદારી લીધી છે. 1934 થી આજ સુધી આ પરિવારો લાલબાગના ગણપતિની મૂર્તિ બનાવે છે અને તેની જાળવણી કરે છે. તેમને ગણપતિની આ મૂર્તિની ડિઝાઈન પેટન્ટ પણ મળી ગઈ છે.
શું ખાસ છે
લાલબાગના રાજા પુલતાબાઈ ગતિમાં છે. દર વર્ષે ગણેશોત્સવની શરૂઆત લાલબાગચા રાજાની પ્રથમ ઝલક સાથે થાય છે. આ વર્ષે 15મી સપ્ટેમ્બરે ગણપતિની મૂર્તિના પ્રથમ દર્શન થયા હતા. આ વર્ષની લાલબાગચા રાજાની થીમ છત્રપતિ શિવાજી મહારાજના રાજ્યાભિષેક પર આધારિત છે. લાલબાગના રાજાને નવસાચ ગણપતિ પણ કહેવામાં આવે છે.
એવું એટલા માટે કહેવામાં આવે છે કારણ કે એવું માનવામાં આવે છે કે અહીં બધી મનોકામનાઓ પૂર્ણ થાય છે. આ જ કારણ છે કે લોકો અહીં દૂર-દૂરથી ગણપતિના દર્શન કરવા આવે છે. લાલબાગચા રાજાની બીજી ખાસ વાત એ છે કે સમગ્ર દેશમાં સૌથી લાંબો વિસર્જન કાર્યક્રમ અહીં યોજાય છે. દસમા દિવસે, વિસર્જન સવારે 10 વાગ્યે શરૂ થાય છે અને બીજા દિવસ સુધી ચાલુ રહે છે.