Shrikhand Mahadev Yatra: શ્રીખંડ મહાદેવ એ હિમાચલ પ્રદેશના કુલ્લુમાં સ્થિત એક ધાર્મિક તીર્થસ્થાન છે. તે ભગવાન શિવ અને પાર્વતીને સમર્પિત છે જે સમગ્ર વિશ્વમાં પ્રખ્યાત છે. આ સ્થાન શિવભક્તો માટે ખૂબ જ મહત્વપૂર્ણ માનવામાં આવે છે. આ યાત્રા શ્રી ખંડ મહાદેવ કૈલાશ યાત્રાના નામથી વિશ્વભરમાં પ્રખ્યાત છે.
આ યાત્રા દર વર્ષે સાવન મહિનામાં કરવામાં આવે છે. તો ચાલો જાણીએ, આ સ્થળ સાથે જોડાયેલી કેટલીક રસપ્રદ વાતો, જેને જાણીને તમે આશ્ચર્યચકિત થઈ જશો. આ યાત્રા હિમાચલ પ્રદેશના મૂળ ગામ જૌનથી શરૂ થાય છે. શ્રીખંડ મહાદેવ 18570 ફૂટની ઉંચાઈ પર આવેલું છે, અહીં પહોંચવા માટે ભક્તોને લગભગ 32 કિલોમીટર પગપાળા જવું પડે છે.
આ યાત્રાને અમરનાથ યાત્રા કરતા પણ વધુ મુશ્કેલ માનવામાં આવે છે. 15 વર્ષથી ઓછી ઉંમરના વ્યક્તિઓ શ્રી ખંડ યાત્રામાં ભાગ લઈ શકશે નહીં. આ પ્રવાસ દરમિયાન તમે ઘણા ધાર્મિક સ્થળોની મુલાકાત લઈ શકો છો. તમે નિર્મંડમાં સાત મંદિરો, શિવ ગુફા, પરશુરામ મંદિર, હનુમાન મંદિર, દક્ષિણેશ્વર મહાદેવ, આરાસુ વગેરે જેવા ધાર્મિક સ્થળોની પણ મુલાકાત લઈ શકો છો.
શ્રીખંડ મહાદેવનો ઈતિહાસ ભસ્માસુર સાથે સંબંધિત છે
પૌરાણિક કથા અનુસાર ભસ્માસુર નામનો રાક્ષસ ભગવાન શિવની પાછળ ભસ્મ થઈ ગયો. આના પર માતા પાર્વતીએ તે રાક્ષસના ડરથી બૂમો પાડી અને તેમના આંસુઓથી નયન સરોવર સરોવરનું નિર્માણ થયું. એવું કહેવાય છે કે પાંડવો તેમના વનવાસ દરમિયાન આ સ્થાન પર રોકાયા હતા. શ્રીખંડ મહાદેવ સાથે જોડાયેલી બીજી પણ ઘણી માન્યતાઓ છે.