નરક ચતુર્દશીને નરક ચૌદસ, કાલી ચૌદસ તરીકે પણ ઓળખવામાં આવે છે. આ દિવસે માતા કાલી, યમદેવ અને ભગવાન શ્રી કૃષ્ણની પૂજા કરવામાં આવે છે. એવું માનવામાં આવે છે કે આ દિવસે દેવી-દેવતાઓના નામ પર દીવો પ્રગટાવવાથી વ્યક્તિનો ડર દૂર થાય છે.
આ ઉપરાંત આ દીવામાં સળગાવવાથી નકારાત્મક અને શ્યામ શક્તિઓ પણ નાશ પામે છે. દિવાળીની જેમ નરક ચૌદસ પર તમામ મંદિરોમાં દીવા પ્રગટાવવાની પરંપરા છે. જે લોકો નરક ચૌદસ અને અઘોરીની રાત્રે તંત્ર સાધના કરે છે તેઓ મા કાલીનું પૂજન કરીને સિદ્ધિ પ્રાપ્ત કરે છે. એવું કહેવાય છે કે આ સમયે માતા કાલી તેમના સૌથી શક્તિશાળી સ્વરૂપમાં છે. પરંતુ શું તમે જાણો છો કે દેશમાં કેટલાક મંદિર એવા છે જ્યાં સાંજ પડતાની સાથે જ સામાન્ય લોકોના પ્રવેશ પર પ્રતિબંધ છે. આ સમયગાળા દરમિયાન ફક્ત અઘોરીઓ જ મંદિરમાં પ્રવેશ કરી શકે છે. તો ચાલો જાણીએ ક્યા છે તે મંદિરો.
વેતાલા મંદિર (ઓરિસ્સા): 8મી સદીમાં બનેલું આ મંદિર ભુવનેશ્વરમાં આવેલું છે, જ્યાં માતા ચામુંડાની મૂર્તિ સ્થાપિત છે. ચામુંડા માતાને માતા કાલીનું સ્વરૂપ માનવામાં આવે છે.
બૈજનાથ મંદિર (હિમાચલ પ્રદેશ): હિમાચલ પ્રદેશની સુંદર ખીણોમાં બનેલા આ મંદિરમાં મહાદેવનું પ્રસિદ્ધ વૈદ્યનાથ લિંગ સ્થાપિત છે. આ શિવ મંદિર તાંત્રિક ઉપદેશો અને અહીંના સ્વસ્થ પાણીને કારણે વિશ્વભરમાં પ્રખ્યાત છે.
કાલીઘાટ (કોલકાતા): એવું કહેવાય છે કે કોલકાતામાં આ સ્થાન પર દેવી સતીની આંગળીઓ પડી હતી. નરક ચૌદસની રાત્રે અહીં માત્ર તાંત્રિકોને જ પ્રવેશ મળે છે.
જ્વાલામુખી મંદિર (હિમાચલ પ્રદેશ): ચારે બાજુથી પહાડોથી ઘેરાયેલા આ સુંદર મંદિરમાં એક તળાવની સ્થાપના કરવામાં આવી છે, જે પોતાની વિશિષ્ટતા માટે વિશ્વભરમાં પ્રખ્યાત છે. તેની સૌથી ખાસ વાત એ છે કે આ તળાવનું પાણી ઉકળતું હોય તેવું લાગે છે પરંતુ તેને સ્પર્શ કરવામાં સંપૂર્ણપણે ઠંડુ લાગે છે. નરક ચૌદસની રાત્રે અહીં માત્ર અઘોરીઓને જ પ્રવેશ મળે છે.
શ્રી કાલ ભૈરવ મંદિર (મધ્યપ્રદેશ): મધ્યપ્રદેશના આ મંદિરમાં શ્રી ભૈરવનાશની શ્યામમુખી મૂર્તિ સ્થાપિત છે. આ મંદિર તેની તાંત્રિક પ્રવૃત્તિઓ માટે વિશ્વભરમાં પ્રખ્યાત છે. નરક ચૌદસની રાત્રે અહીં અઘોરીઓનો મોટો મેળાવડો જોવા મળે છે.
